Motor Koruma Şalteri Nedir?

Motor koruma şalteri, üç fazlı asenkron motor devresinde hem açma-kapama yapabilen hem de koruma sağlayan termik-manyetik yapıda bir cihazdır. Termik kısım, motor akımı yükseldiğinde bimetalin ısınmasıyla gecikmeli açtırır ve sürekli aşırı akıma karşı korur. Manyetik kısım, kısa devre gibi çok yüksek akımlarda anında açtırır. Faz kaybı veya dengesizliğinde ısıl etki arttığı için termik mekanizma devreyi açar. Ön paneldeki akım skalası motorun anma akımına (In) göre ayarlanır; trip göstergesi ve manuel aç/kapat kolu bulunur. Yardımcı kontaklar (1NO/1NC) “açık/kapalı/arıza” bilgisini PLC’ye veya sinyal lambasına iletir.

• Standart Termik-Manyetik Motor Koruma Şalteri: Pompa, fan, kompresör gibi genel amaçlı motorlar.
• Yüksek Kısa Devre Dayanımlı Motor Koruma Şalteri: Hata akımı yüksek panolar ve beslemeler.
• Geniş Ayar Bantlı Motor Koruma Şalteri: Farklı motorları tek cihazla yönetmek isteyen bakım ekipleri.
• Aksesuar Uyumlu Motor Koruma Şalteri: Uzaktan açtırma, alarm/pozisyon kontağı, kapı kolu, kilitleme gereken panolar.
• Modüler (DIN Ray) Form: Kompakt panolar, seri montaj ve hızlı kablolama.
• Özel Ortam Tipleri: Tozlu/nemli/tehlikeli bölgeler; uygun IP ve sertifikasyon aranır.

Motor Koruma Seçimi Nasıl Yapılır?

• Motor Verileri: Etiketteki anma akımı (In, A), güç (kW/HP), hat gerilimi (ör. 400 V).
• Ayar Bandı: MKS akım aralığı motor In değerini mutlaka kapsamalı (ör. 8,4 A motor için 6–10 A bandı).
• Kısa Devre Kesme Kapasitesi (Icu/Ics): Tesisin beklenen hata akımı seviyesine uygun olmalı; üstündeki sigorta/şalterle koordineli çalışmalı.
• Çalışma Profili: Sık yol-kes, ağır kalkış, uzun yol alma varsa üretici eğrileri ve servis faktörü dikkate alınır.
• Koordinasyon: Kontaktörle Tip 1 veya Tip 2 koordinasyon hedefi belirlenir (IEC 60947-4-1).
• Aksesuarlar: Yardımcı kontak (OF/SD), alçak gerilimden açma, döner kol, kapı kilidi, mekanik kilitleme.
• Çevre ve Montaj: Ortam sıcaklığına göre derating, IP seviyesi, yan yana montaj mesafeleri.

Motor Koruma Şalteri Bağlantısı

• Giriş (Line): Şebekeden L1-L2-L3 → motor koruma şalteri giriş klemensleri.
• Çıkış (Load): Motor koruma şalteri çıkışı → doğrudan motora veya kontaktör üzerinden motora (otomasyon/uzaktan kumanda varsa kontaktör kullanımı yaygındır).
• Yardımcı Kontaklar: 1NO/1NC → PLC/sinyal devresi.

Not: Line/Load yönünü ve klemens sıkma torkunu üretici değerlerine göre uygulayın; gevşek bağlantı ısınma ve yalancı trip sebebidir.

Motor Koruma Termik Ayarı Nasıl Yapılır?

Motor etiketindeki anma akımını (In) bulun.

Motor koruma şalteri üzerindeki akım skalasını bu değere ayarlayın.

Uzun yol alma/ağır kalkış varsa üretici rehberine göre küçük düzeltme (+%5–%10) gerekebilir.

Yanlış açma sürerse önce faz dengesizliği, aşırı yük, gevşek klemens gibi saha sebeplerini kontrol edin; körlemesine akımı yükseltmeyin.

Motor Koruma Şalteri Montajı

DIN raya veya şasiye sağlam montaj yapın; titreşimli ortamlarda ek kilitleme kullanın. Kablo kesitini akım ve kısa devre dayanımına göre seçin; pabuç/ferül kullanımı teması iyileştirir. Yan yana cihazlarda ısı payı için üretici önerdiği boşlukları bırakın. Ön panelin görünür ve reset için erişilebilir olmasına dikkat edin.

Yaygın Arızalar ve Hızlı Çözümler

Sık Trip: Faz dengesizliği, gevşek klemens, yetersiz kablo kesiti, aşırı yük → Ölçüm yapın, bağlantıları tork değerine göre sıkın, yükü kontrol edin.

Trip Sinyali Gelmiyor: Yardımcı kontak veya numaralandırma hatası → Şemaya göre düzeltin.

Açmıyor/Kapamıyor: Mekanik hasar veya aksesuar montaj hatası → Parça kontrolü/değişim.

Aşırı Isınma/Yanık Koku: Zayıf temas veya sürekli yüksek yük → Klemens ve kabloda düzeltme; uygun kesit kullanın.

Motor Koruma Şalteri Fiyatları

Fiyatı belirleyen başlıca etkenler: akım bandı/çerçeve, Icu/Ics, aksesuarlar, seri/marka, sertifikasyon ve tedarik süresi. “Schneider motor koruma şalteri” araması yaparken muadilleri akım aralığı + kısa devre kapasitesi + aksesuar uyumu üzerinden teknik tablolarla karşılaştırın; yalnızca fiyatla karar vermeyin.

Sıkça Sorulan Sorular

Motor koruma şalteri nedir? Termik-manyetik koruma sağlayan ve elle açma-kapama yapabilen motor koruma cihazıdır.

Motor koruma seçimi nasıl yapılır? Motor In, kısa devre seviyesi (Icu/Ics), çalışma profili, koordinasyon ve aksesuar ihtiyacına göre.

Motor koruma şalteri bağlantısı nasıldır? L1-L2-L3 giriş; çıkış motora/kontaktöre; yardımcı kontaklar PLC’ye.

Motor koruma şalteri özellikleri nelerdir? Ayarlanabilir akım bandı, anlık manyetik açma, faz kaybına duyarlılık, trip göstergesi, aksesuar uyumu.